İleri Dönüşüm İle Yeni Bir Hikaye Yazmak: Ölü Stok (Deadstock) Kumaş Nedir?

 Hemen hemen herkesin dolaplarının arkalarına sıkıştırılmış veya çekmecelerin alt kısımlarına konulmuş, artık bedenlerine olmayan, modası geçmiş, hatta hiç giyilmemiş giysiler bulunuyor. Belirli bir süreden sonra gözden çıkarılan bu kıyafetler, bizim yaşamımızda bulamasa bile her yıl oluşan 92 milyon ton tekstil atığı içerinde kendine kolayca yer buluyor. Hızlı moda sistemi, yalnızca kısa bir zaman diliminde kullanılacak giysiler üretmek için petrol de dahil olmak üzere yenilenemeyen yüksek hacimli kaynakları kullanmaya her geçen gün devam ediyor. Trendler hızla değiştikçe, çevresel ve toplumsal etkisi düşünülmeden üretilen ve kısa bir zaman sonra gözden çıkarılan her bir parça ya toprağa gömülerek ya da yakılarak yok edilmeye çalışılıyor. Bu sistem, küresel ölçekte büyük toplumsal etkiler yaratmanın yanı sıra su gibi değerli kaynaklar üzerinde baskı oluşturuyor, çevreyi kirletiyor ve ekosistemleri bozuyor.

Tek bir tişört üretmek adına gereken pamuğun elde edilmesi için 2700 litre su harcandığını biliyor muydunuz?

  Tekstildeki atık türlerinden birisi de henüz üretim aşamasında ortaya çıkan elyaf ve kumaş atıklarıdır. Tekstil üretimi yapan fabrikaların üretimleri esnasında çeşitli sebeplerle gözden çıkardıkları ya da uzun yıllar depolarında âtıl kalan kumaşlara ‘’ölü stok (deadstock)’’ kumaş deniyor. Ölü stok (Deadstock) kumaşların atık olarak değerlendirilmesinde ihtiyaç duyulandan daha çok kumaş siparişi verilmesi, renk hataları ya da birkaç küçük kusurun bulunması gibi birbirinden farklı unsurlar neden olabiliyor. Dolayısıyla ölü stok (deadstock) kumaş, nedeni ne olursa olsun, şimdiki veya gelecek zamanda kullanılmak üzere tekrar kullanılması planlanmayan atık olarak etiketlenen kumaşlar olarak tanımlanabiliyor. Bu kumaşları kullanarak, bir zamanlar bu kumaşları üretmek için gerekli olan ve kumaşlar ömrünü tamamlamadan, zorla yok edildiğinde zayi olacak kaynakları koruyor, yeni bir malzeme üretmek için kullanılması gereken kaynakları da harcamamış oluyoruz.  Doğanın kıymetli kaynakları ile üretilmiş ve ne yazık ki değeri anlaşılmamış bu kumaşları atık olarak görmeyi reddediyor ve tamamen doğal liflerden yapılan bu geri kazanılmış malzemeleri uzun süreli kullanım için zamansız ve çok yönlü giysilere dönüştürüyoruz. Ölü stok (deadstock) kumaş kullanmayı tercih etmemiz her sezon koleksiyonlarımız için yeni kumaşlar ile çalışmayı gerekli kılıyor. Bu sistemin hem çevremiz hem de döngünün sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi için en doğru sistem olduğuna inanıyoruz. Ölü stok (deadstock) kumaş, bize hızlı modanın tahribatı karşısında sürdürülebilir özgün tasarımlar yaratma gücünü veriyor. Diğer bir deyişle, ölü stok (deadstock) kumaşların tercih edilmesi beraberinde bir eşsizliği de getiriyor. Doğası gereği tekrar eden bir üretimi olmayan bu malzemeler, ileri dönüşüm fikri çerçevesinde küçük kusurlarından arındırılıp kullanıldığı takdirde türünün tek örneği olarak döngüye katılıyor.

‘’Ölü stok (Deadstock) kumaşların yeniden değerlendirilmesi, bizlere yaratıcı ve çevreci bilinç ile mayalanmış her bir unsurun sonsuza kadar sürebileceğini hatırlatıyor.’’

 Ölü stok (deadstock) kumaşları değerlendirmek karbon ayak izimizi de düşürmemizi sağlıyor. Bir kumaşın üretimi, boyanma sürecinden dokumaya, dokumadan dikime kadar çok fazla enerji gerektiriyor, kaynak harcıyor ve atık oluşturuyor. Atıl kumaşların kullanımı fabrikalarda bu kumaşların tekrar üretilmesinin yaratacağı çevresel etkiyi bertaraf ediyor. İklim krizine karşı alınan önlemler ve endüstrideki dönüşüm hareketi bir moda trendi değil, her gün olumsuz bir etkisine maruz kaldığımız büyük bir sorun. Döngüsel moda, gezegenimizi ve bütün canlıları korumak için büyük bir fırsat sunuyor. İnandığımız sürdürülebilir ve yavaş moda değerleri ile ölü stok (deadstock) kumaşları, ileri dönüşüm aracılığıyla değerlendirerek bu kumaşların her gün artmakta olan atık çöplüğüne gitmesini engellemeye gayret ediyoruz. Yaşadığımız gezegenin mutlak bir parçası olduğumuz inancı ile sorumluluk almamız gerektiği farkındalığıyla üretmeye devam ediyoruz. Çünkü moda sektöründe atılacak en küçük adımın bile birikerek büyük bir sürdürülebilir bilincin önünü açacağını biliyoruz.